Tevazu Ne Demek?

🕊️ TEVAZU

Hacı Bektas Veli ve Mevlana'nın Tevazu Örneği

Bir adam doğru olmayan yollardan para kazanıp bununla kendisine bir inek alır. Neden sonra, yaptıklarından pişman olur. Günahlarından bir nebze olsun arınmak ve hiç olmazsa iyi bir şey yapmış olmak için bunu Hacı Bektas Veli'nin (1209-1271) dergâhına kurban olarak bağışlamak ister. O zamanlar dergâhlar aynı zamanda aşevi işlevi görmektedir.

İneği nasıl kazandığını Hacı Bektaş Veli'ye uzun uzun anlatır. Adamı dinleyen Hacı Bektaş Veli kararını verir. "Uygun değildir. Kabul edemeyiz" diyerek kurbanı geri çevirir.

Çok sıkılan adam ne yapayım ki diye düşünerek Konya'da bulunan Mevlana Celaleddin Rumi'ye (d. 1207 - ö. 1273) gitme kararı alır. Mevlevi dergâhına varır ve aynı durumu Mevlana'ya anlatır. Mevlana adamı dinledikten sonra tereddüt bile etmeden hediyeyi hemen kabul eder.

Adam beklemediği bir kabul ile şaşkınlık geçirir ve kendinde olmadan; aynı şeyi Hacı Bektas Veli'ye de anlattığını ama onun bunu kabul etmemiş olduğunu söyler ve Mevlana'ya bunun sebebini sorar.

Mevlana şöyle der: "Biz bir karga isek Hacı Bektas Veli bir şahin gibidir. Öyle her leşe konmaz. O yüzden senin bu hediyeni biz kabul ederiz ama o kabul etmeyebilir."

Adam hediyesinin kabul edilmesi sevinci ile geri döner. Şaşkınlığı geçmeyen adam üşenmez kalkar Hacı Bektas dergâhı'na gider ve Hacı Bektas Veli'ye, Mevlana'nın kurbanı kabul ettiğini söyleyip bunun sebebini bir de Hacı Bektas Veli'ye sorar.

Hacı Bektas da şöyle der: "Bizim gönlümüz bir su birikintisi ise Mevlana'nın gönlü okyanus gibidir. Bu yüzden, bir damlayla bizim gönlümüz kirlenebilir ama onun engin gönlü kirlenmez. Bu sebepten dolayı o senin hediyeni kabul etmiştir."

Böylesi tevazu, böylesine incelik, aynı konuda tamamen birbirlerinin tersi davranış sergileyen böyle insanların hem kendi yaptıklarını hem de muhatabının yaptıklarını böylesi ahenk içinde açıklayabilmeleri, birbirlerini yermek yerine birbirlerini yüceltmeleri nasıl insan olunura verdikleri en güzel örnek sanırız.